ЗАНАВЕС

3 ліпеня. Дзень вызвалення Мінска ў далёкім 1944. Дык давайце не будзем пра палітыку. Прапаную пагаварыць пра оперу.

Не памятаю калі, але яшчэ ня быў жанаты, то бок недзе ў 1975-76, мая будучая жонка прывяла мяне ў Мінску ў Вялікі тэатр Беларусі, як ён зараз называецца, і мая першая опера была Аіда. Так мне гэта дзейства спадабалася, што да сёння памятаю нейкую партыю і часам напяваю. З тых часоў люблю оперу.

Калі ў 2003 апынуўся ў Нью Ёрку то стаў хадзіць у Метраполітэн Оперу. А пачынаў у Штатах першыя тры гады будаўніком, бо быў нелегалам у сэнсе быў легальна, але не меў права на працу, але працаваў, каб на пражытак грошы былі. Дык вось часам пасля працы прыязджаў у МетОперу, купляў самы танны квіток. Стаячая месца, бо мала зарабляў, і стоячы за апошнімі радамі партэра слухаў тую ж самую Аіду. Толькі ў МетОперы артысты былі з усяго Сьвету. Дарагія і выдатныя артысты.

І вось за некалькі гадоў у Штатах зразумеў амерыканскую оперу.

Давайце тых жа артыстаў і тую ж дэкарацыю Аіды, той жа аркестар и таго ж дырыжора перавязем з Метраполітэн Оперы ў Вялікі тэатр Беларусі ці наадварот з Вялікага ўвесь запас у МетОперу. Ноты і партыі, ды мова арыгіналу, зразумела, тыя ж. Тушым святло. Слухаем. У цемры. Бо там і там слухаем оперу ў цемры.

А ведаеце чым адрозніваецца атмасфера ў двух тэатрах, калі пасля фіналу ўключаюць святло? Ў Вялікім, нават калі купіў самы танны квіток, не адчуваеш сябе жабраком. Дый пры жаданні можаш купіць квіток на месца ў першых радах ля сцэны. Купіць квіток на месца ля сцэны ў МетОпера нават думак у мяне не ўзнікае. Бо за ўсе часы майго наведвання Метраполітэн Оперы ў Нью Ёрку — за сямнаццаць гадоў - я не заплаціў столькі грошаў за ўсе квіткі ў партэры, на балконе, стаячыя месцы, колькі каштуе адно месца ля сцэны МетОперы.

Ў маёй любімай МетОперы ў Нью Ёрку адчуваеш сябе нявольным чалавекам, жабраком. А Аіда адна і тая ж. Ноты і партыі, ды мова арыгіналу, зразумела, тыя ж, артысты і дэкарацыя сцэны, аркестар і дырыжор, мы ж дамовіліся, адны і тыя ж, а ў амерыканскай оперы чамусьці адчуваеш сябе нявольным чалавекам, жабраком. Мо настальгія? Можа. А можа быццё іншае.

Кажуць шмат вякоў таму на Захадзе з’явіліся людзі багатыя і бедныя, якія працавалі на першых. То бок прыватная ўласнасць і немаёмны / жабрак. І тады ж, кажуць, тамтэйшыя вырашылі, што меньшасць будзе багатай, а большасць беднай. Гэта эпахальнае рашэнне яны назвалі дэмакратыяй, ды тады ж прыбілі там-сям шыльды «Дэмакратыя» і гэтае прапагандысцкае слова іхнія СМІ данеслі непасрэдна да розуму і сумлення заходніх грамадзян. Так сталася заходняя дэмакратыя, пры якой багаты бос-гаспадар заўсёды меў рацыю, а бедны чалавек заўсёды бачыў тыя шыльды праз СМІ багацеяў.

Крыху пазней, кажуць, міма тых шыльд праходзілі нашы постсавецкія еўрапейцы-апазіцыянеры Лебядзь, Рак і Шчупак, якія на адным квадратным еўрапейскім кіламетры і араць побач не стануць, але цягнулі і цягнуць беларусаў у Еўропу, і нашы спыталі тамтэйшых: «Калі ў вас дэмакратыя, то што ў нас на Беларусі?», - і тыя ў адзін голас адказалі: «Ў вас апошняя дыктатура Еўропы!». Так і сталася з тых часоў з дапамогай нашых незалежных не прадажных дэмакратычных апазіцыйных СМІ (тутэйшых і замежных), маўляў, у нас рэжым, дыктатура, таталітарызм, сатрапія, аўтарытарызм, нічога каштоўнага, а на Захадзе ўсё ціп-топ.

Дый улада тамака, кажуць, дэмакратычна падзелена на выканаўчую, заканадаўчую і судовую галіны. А быццё, бач ты, на багатых і бедных.

Ці бачылі вы, спадарства, каб у тых галінах заходняй улады быў нішчы? Я не чуў пра такое. Заходняя дэмакратыя-с. А ў нас пасля Вялікага Кастрычніка 1917г. кожная кухарка магла кіраваць дзяржавай. Бо роўныя паміж сабой былі мы савецкія людзі, не дзяліліся на багатых і бедных з-за тае прыватнай уласнасці. Бо босаў-гаспадароў не было. Бо ўласнасць была адна на ўсіх дзяржаўная: ўсё вакол калгаснае - ўсё вакол маё.

А на Захадзе, бач ты, нават пасля работы ў звычайным быцці, ўсё роўна людзі падзелены на багатых і бедных. Дэмакратыя-с.

Эканоміка галоўнае для постсавецкай Беларусі, то бок першапачатковы капітал для будучых пакаленняў, а не голас таго ці іншага змагара, хто кліча ў інтэрнэт пустэчы віртуальнага свету аб дэмакратыі.

Імярек-1ж: «победит ваш кандидат и что дальше: обосранные коровы, убыточные производства, оттток умных и профессионалов и жиреющие и согласные с любым бредом чиновники - вы этого хотите?»

Anatol Starkou: «Когда впервые появились коровы с лепешками я был на форуме ЕврорадиоFM и написал: «Это МЫ. Это НАША цивилизация. Других НАС нет.» Причем здесь Лукашенко, если белорусы и белоруски других белорусов и белорусок не производят?

«Убыточные производства.» После краха СССР, который устроило мое поколение, разорвались привычные или сложившиеся экономические связи. К тому же на нашу голову свалилась незалежнасць. Денег в казне нет, чтобы выстраивать новую никому неизвестную и непонятную незалежную экономику РБ. За день-два незалежную белорусскую экономику не возведешь. Как видим и 26 лет для этого мало. Причем здесь Лукашенко?

«оттток умных и профессионалов» Это только один я. Это только про меня. Остальные дзеці Зянона, дзеці Хартыі97 і дзеці ТУТбая. Дзеці анты беларускай і анты дзяржаўнай прапаганды. Вон они на цветных снимках под бчб паліцайскімі сцягамі скачуць у Ландонах і Парыжах, в Америках и Германиях, забыўшыся пра падзеі 1941-44 гадоў. Падрыёты.

«жиреющие и согласные с любым бредом чиновники» На это я в общем ответил выше - ЭТО НАША ЦИВИЛИЗАЦИЯ, но в финале расскажу вам байку середины 70-х годов.

Лета 1976. Па прагнозах у хуткім часе засуха. Каб спасці жывёл ад голаду нас з мінскага СКБ-3 накіроўваюць у саўгас у лесе касіць крапіву. Мне 25, у брыгадзе габрэй, якому 40. Ён атрымаў візу ў Ізраіль, але радзіма адправіла яго на загатоўку крапівы для кароў. Косім і ён кажа: «Ды тут тры пакаленні беларусаў павінна змяніцца, каб яны дзяржаўнымі людзьмі сталі. Ўсе тутэйшыя з сялян і нічога акрамя кароўніка не бачылі, ня ведаюць, не разумеюць!»

«вы этого хотите?» Я эвалюцыю хачу.

І так, самае галоўнае для дабрабыту беларускага грамадства гэта эканоміка і менавіта яна тая печка ад якой павінна плясаць наша беларускае незалежнае эвалюцыйнае быццё і будавацца палітычная сістэма беларускага постсавецкага жыцця дзяржавы ўвогуле. А маленькая печачка ці аснова разгляду эканомікі - гэта ўласнасць або адносіны Гаспадара маёмасці і немаёмнага Раба. Бо першы робіць грошы, можа іх рабіць ды зарабляць для сябе, сваёй фірмы і дзяржавы, а другі можа зарабіць толькі для свайго пражыцця і для сваёй сям'і. Гэта і ёсць база для разгляду асноў Канстытуцыі Рэспублікі Беларусь, то бок база для разгляду спачатку эканамічнай сістэмы, а затым, як следства, палітычнай. Бо ад гэтага базавага паняцця ўласнасць у эканоміцы павінна будувацца палітычная сістэма дзяржавы, а не ад базара пра мову, як некалі пачыналася наша так званае адраджэнне, ці гучнага дэкляравання ў інтэрнэце пра парламенцкую рэспубліку, ці балбатнёй пра талер і ваяводствы замест абласцей, як у «Народнай праграме «Вольная Беларусь», якую гады тры таму прэзэнтаваў у Брукліне наш Галоўны Адраджэнец Нацыі на Захадзе.

Што сталася ў Расеі і вна Ўкраіне пасля набыцця незалежнасці, то бок пасля краху СССР, пасля тамтэйшай прыхватызацыі, мы бачым. А-ля тая ж нью ёркская Метраполітэн Опера — тыя ж Гаспадары і Рабы, Паны і Халопы. Вось што зрабіла з былых савецкіх людзей прыватная ўласнасць.

Дык вы, тутэйшыя, таксама хочаце падзяліцца на Паноў і Халопаў? Надакучыла адчуваць сябе роўнымі вольнымі людзьмі ў Вялікім тэатры Беларусі? Назад у будучыню хочаце гадоў так на сто з гакам да Паноў і Халопаў? Бо ўсе ж оппы, якія сабралі подпісы і падалі паперы на кандыдата ў кандыдаты на пасаду прэзідэнта-2020 намякалі, маўляў, пасля перамогі на выбарах ўвядуць інстытут прыватнай уласнасці.

Даўно Панамі і Халопамі не былі, тутэйшыя?

27 лютага 2019 праз Белта я адаслаў ліст на імя Аляксандра Лукашэнкі, бо ў пачатку сакавіка павінна была адбыцца і адбылася яго сустрэча з прадстаўнікамі СМІ і грамадства. Вось тэкст цалкам:

«Спадар Лукашэнка,

Я 16 гадоў жыву ў ЗША, беларус, грамадзянін Беларусі. Ніколі за вас не галасаваў, але гадоў 10 таму тут у Нью Ёрку да мяне даляцела, што беларускі народ у сваім выбары-1994 не памыліўся, калі абраў вас кіраўніком РБ.

Збольшага зразумеў сутнасць амерыканскага капіталізму, які, як і іншы заходні, заснаваны на прыватнай уласнасці ў аснове эканамічных адносінаў, і таму лічу, што дзержаўны капіталізм у Беларусі ўсё ж лепшы варыянт накірунку эвалюцыйнага развіцця постсавецкага беларускага грамадства, эканомікі ды пабудовы незалежнай дэяржавы РБ.

Калі вы, спадар Лукашэнка, будзеце балатавацца на наступных выбарах на пасаду прэзідэнта Беларусі, то я буду за вас галасавць у Консульстве РБ у Нью Ёрку. Але прашу адказаць на важкае для мяне пытанне:

Ці пакінеце вы й надалей дзяржаўную ўласнасць у якасці асновы эканамічных адносінаў у Беларусі? Спадзяюся на станоўчы варыянт адказу.

Дзякуй,

Anatol Starkou.»

У пачатку сустрэчы з грамадскасцю ў размове з эканамістам Яраславам Раманчуком Аляксандр Рыгоравіч зачытаў кавалачак майго паслання яму ў частцы пра прыватную ўласнасць, маўляў, гэты інстытут не павінен быць на Беларусі. Значыць мы з ім разумеем адзін аднаго, значыць я буду галасаваць за Лукашэнку.

Імярек-1м: «26 лет ни одного удачного проекта! Прососаны инвестиции в сельском хозяйстве, деревообработке и социальной сфере, циклическая девальвация и стабильное обесценивание нацвалюты, на этом фоне откровенно диверсионный спич о ненадобности реформ? С кем учиться?»

Anatol Starkou: «Вместе за одной партой с коровами и коровьими лепешкми в наших коровниках. ЭТО МЫ. Это наша цивилизация. Или эти белорусы и белоруски, которые недавно стояли вблизи Комаровки в очереди, чтобы поставить подписи за кандидатов в кандидаты, ИНОЙ ЦИВИЛИЗАЦИИ? Это не их коровьи лепешки в коровниках? Это только лукашенковские? Неужели это непонятно? Нет у нас ничего иного, кроме нашего. И Лукашенко наш. И народ наш, его избравший.

Реформы, блин, им подавай. Перемены, блин, алкают их сердца.

Пишите правильно эти слова: К РАЗРУШЕНИЯМ ПОДТАЛКИВАЮТ НАС прозападные незалежныя СМИ. Реформы, блин. Без денег? Где деньги, Зин, на реформы? А мозги где взять другие? На базаре, на рынке или в рыночных капиталистических отношениях сами приобретутся за грош в пустой казне? Молите Бога, чтобы Лукашенко еще хотя бы лет сто у власти был. Вот и вся реформа, которая должна быть пока наша цивилизация медленно-медленно, эволюционно слазит с деревьев на грешную белорусскую землю, чтобы почистить сегодняшние коровники. А там разберемся.»

Занавес.