ТРАСЯНКА - МАЯ ГЕНІЯЛЬНАЯ СЯБРОЎКА

Сяння 26 ліпеня 2024 на старонцы Нашай Нівы апублікаваны артыкул без імені аўтара «Мая геніяльная сяброўка». Пра што раман, названы найлепшым у XXI стагоддзі?»

«Сяброўства, зайздрасць і гістарычная слепата на ўбогіх вуліцах Неапаля. Паглядзелі, што за твор загадкавай італьянскай пісьменніцы займае першы радок у спісе 100 найлепшых» - сказана ў анонсе.

Мой каментар:

Пражыўшы болей за 21 год у Штатах, часам трымаў у руках газету NYT, і магу вам сказаць, як фатограф аматар, што нават калі б хтосьці з вас напісаў пра двух беларусак раман «Мая геніяльная сяброўка», ён ніколі не папаў бы ў спіс бестселераў Ню Ёрк Таймс, як лепшы твор ці сярод лепшай сотні твораў. Як фатограф кажу вам гэта. Здымаў шмат мясцін Нью Ёрка і да мяне даляцела, што здымкі нашых фатографаў таму не ў пуле тутэйшых конкурсаў, што на нашых здымках НЕ ІХ заходняя КУЛЬТУРА. Фон не той - будынкі не тыя, вуліцы для Захаду чужыя, дый фэйсы нашы не заходнія.

А вось гэта, на маю думку, пісала не беларуская рука, як і цалкам артыкул, які я лічу перакладам на мову: "моўнае пытанне ў рамане, вельмі падобнае да таго, што існавала ў Беларусі". А што ўжо не існуе моўнага пытання? Няма? Ну дзякуй Богу, нарэшце гэта палітыканская брыдода тутэйшых быццам бы падрыётаў і палітыкаў здохла. Сама собой рассосалась ці хтосьці мухабойкай прыхлопнуў? Хоць дасць народу крыху часу адпачыць ад бчб моўнага палітыканскага пустазелля. Зараз вучуся на расійскіх літаратурных курсах. ТРЭЦІ РАЗ за два мінулыя гады. Пасля першых курсаў выдаў у РФ кнігу нон-фікшн (2023) аб падзеях у Беларусі 1988-2022 гадоў. Яна мне падабаецца. Зараз пішу пра сваё жыццё, пачынаючы з 1951, калі нарадзіўся ў Мінску. Але захаплю й 1944 год, калі Красная армия вызваліла Беларусь ад Захаду і майго тату прызвалі ў яе шэрагі.

Тры часткі будзе ў кнізе: савецкі час і гарбачоўская перабудова, так зв бчб і лукашэнкаўскі, ну і амерыканскі час. З вызвалення Беларусі ў 1944 да сённяшняна дня будзе мая кніжная гісторыя. Гэты трыадзіны час майго жыцця. Зразумела, што я не пісьменнік, а тэхнар, які пры гэтым крыху разбіраецца ў палітыцы. Але паспрабую зрабіць не паліт вучэбнік, а мастацкі твор, раман. Не для NYT буду пісаць, а для сваіх унукаў амерыканцаў. На русском языке тэкст будзе. Это второй язык моих внуков - іх матчына мова ёсць минский русский язык — язык их мамы маёй дачкі беларускі. А амерыканская мова — мова іх таты амерыканца. Адна з маіх родных моў — трасянка. Яшчэ польская і мінскі русский язык. Мову ў школе не вывучаў.

Дум у галаве няма, што мой твор можа быць надрукаваны ў лукашэнкаўскай Беларусі. Хутчэй там пры Рыгоравічу надрукуюць кнігі фатографа Зянона Пазьняка, які ў 1988 у эстонскім часопісе Радуга на русском языке пачаў змагацца з беларускай трасянкай. Ці перамог ты трасянку, Зянон Станіслававіч?