Σχετικά με τη διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας στη σύγχρονη εποχή της Ορθόδοξης Εκκλησίας

Σήμερα, εναντίον της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και του Πατριάρχη Κυρίλλου διατυπώνονται κατηγορίες ότι αυτός «καταχράται την Ευχαριστία», ότι δήθεν η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, καθώς και με τις Εκκλησίες εκείνες, που αναγνώρισαν τη νομιμοποίηση των ουκρανών σχισματικών, είναι παράνομη. Τέτοιες κατηγορίες κυκλοφορούν, κατά κανόνα, από την πλευρά εκπροσώπων του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και ορισμένοι άλλοι ιεράρχες και κληρικοί Τοπικών Ορθόδοξων Εκκλησιών επίσης υποστηρίζουν αυτή την άποψη. Για παράδειγμα, το συγκεκριμένο ζήτημα εγείρει συστηματικά ο επικεφαλής της Εκκλησίας της Κύπρου αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β΄, ο οποίος θεωρεί ότι, αφού ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, κατά την άποψή του, δεν είναι αιρετικός, τότε η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας στην προκειμένη περίπτωση δεν πρέπει να εφαρμόζεται. Μεταξύ των άλλων, για το θέμα αυτό γράφει τακτικά ο αρχιμανδρίτης Ρωμανός Αναστασιάδης, ο οποίος υπάγεται στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, γράφει μάλιστα με έναν απολύτως αγενή τρόπο και επιπλέον δηλώνει ότι οι ενέργειες της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι ξένες προς τη διδασκαλία της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Όπως δείχνουν όλα, μια τέτοια άποψη και αυτός ο τρόπος συμπεριφοράς υποστηρίζονται από τους ιεράρχες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.

Όλες αυτές οι κατηγορίες ουσιαστικά επαναλαμβάνουν τα λόγια του μητροπολίτη του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως Καλλίστου Γουέρ, ο οποίος το 1996, ύστερα από την κρίση στην Εσθονία έγραψε: «Αν και δεν είναι δύσκολο να κατανοήσει κανείς τα κίνητρα της Μόσχας για τη διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας στις 23 Φεβρουαρίου, η πράξη αυτή είναι δύσκολο να δικαιολογηθεί. Αναμφίβολα, δεν μπορεί να αναγνωριστεί ως ορθή η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας μεταξύ των Εκκλησιών για αιτία, η οποία δεν θίγει θέματα πίστης και δόγματος, αλλά αφορά μόνο την εξουσία της δικαιοδοσίας... Ας μη χρησιμοποιούμε την απειλή (ή την παραγματικότητα) της διακοπής της ευχαριστιακής κοινωνίας ως μέσο πίεσης τους ενός απέναντι στον άλλο. Αυτό αποτελεί κατάχρηση της Ευχαριστίας».

Αυτή η διατύπωση, «κατάχρηση της Ευχαριστίας», ηχεί και στην εποχή μας. Τη χρησιμοποιούν μερικές φορές ορισμένοι δημοσιογράφοι και ΜΜΕ, κάποιοι υποστηρικτές του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και μεμονωμένοι θεολόγοι. Προτείνω να εξετάσουμε λεπτομερώς το πώς και πότε εμφανίστηκε αυτή η πρακτική την περίοδο του τελευταίου μισού αιώνα.

Θέλω να επισημάνω αμέσως ότι ο ισχυρισμός πως η ευχαριστιακή κοινωνία μπορεί να διακοπεί μόνο με τους αιρετικούς, με όλο τον σεβασμό προς το κύρος του μητροπολίτη Καλλίστου, είναι προϊόν άγνοιας. Καθώς γνωρίζουμε, η Εκκλησία δεν έχει ευχαριστιακή κοινωνία, όχι μόνο με τους αιρετικούς, αλλά και με τους σχισματικούς, με τους οποίους δεν έχουμε διαφορές στην πίστη και στα δόγματα. Ο δέκατος αποστολικός κανόνας αναφέρει: «Εἴ τις ἀκοινωνήτῳ, κᾂν ἐν οἴκῳ συνεύξηται, οὗτος ἀφοριζέσθω – Όποιος συμπροσευχηθεί με τον αφορισμένο από την εκκλησιαστική κοινωνία, ακόμα και στο σπίτι του, αυτός θα αφοριστεί». Μια τέτοια κατάσταση των πραγμάτων τη ρυθμίζουν και άλλοι κανόνες της Αγίας Ορθόδοξης Εκκλησίας. Με αυτό τον τρόπο, η Εκκλησία δηλώνει ότι το νόμιμο είναι η διάρρηξη της ευχαριστιακής κοινωνίας με τους σχισματικούς, καθώς και με εκείνους, που διατηρούν με αυτούς προσευχητική κοινωνία. Αυτό σημαίνει ότι ο ισχυρισμός πως η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας είναι δυνατός μόνο στην περίπτωση της διαφορετικής πίστης, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Συν τοις άλλοις, ο σεβαστός μητροπολίτης, που τόσο ανησυχεί για την ακεραιότητα της ευχαριστιακής ενότητας της Εκκλησίας, επιδεικνύει την προκατάληψή του στο ζήτημα αυτό, μια και η πρακτική της διακοπής της ευχαριστιακής κοινωνίας εξαιτίας διαφοράς για τις περιοχές κανονικής δικαιοδοσίας εμφανίστηκε για πρώτη φορά τον τελευταίο μισό αιώνα ακριβώς στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και εφαρμόστηκε από τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο τρία χρόνια πριν ο μητροπολίτης Κάλλιστος κατηγορήσει τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία. Και εδώ θα ήθελα να υπενθυμίσω και σ’ αυτόν, και σε όλους, όσους τώρα αντιγράφουν τα λόγια του, τα γεγονότα του 1993 που συνέβησαν στην Αυστραλία.

Ως γνωστόν, στην Αυστραλία λειτουργούν μια ολόκληρη σειρά από τοπικές ορθόδοξες Εκκλησίας: Η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία Εξωτερικού, της Κωνσταντινούπολης, οι Εκκλησίες της Σερβίας, της Αντιοχείας και της Ρουμανίας. Τρέφει πνευματικά το εκκλησίασμά του στην Αυστραλία και το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας. Όταν σε μια επικράτεια λειτουργούν τόσες πολλές διαφορετικές Εκκλησίες, είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι κάποια από αυτές θα μπορούσε να αξιώσει να έχει προνομιακή θέση, εντούτοις η Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης επέδειξε ακριβώς αυτό.

          Η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας
                με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων

Το 1993 το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων αποφάσισε να αποκαταστήσει την υφιστάμενη προηγουμένως Εκκλησιαστική Επαρχία στην Αυστραλία. Ακριβώς οι εκπρόσωποι αυτού του Πατριαρχείου πριν από όλες τις άλλες Εκκλησίες άρχισαν την ιεραποστολική δραστηριότητα στην Αυστραλία στις αρχές του 19ου αιώνα, και αποφασίστηκε να επαναληφθεί μια τέτοια δραστηριότητα. Ως έξαρχος του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στην Αυστραλία διορίστηκε ο αρχιεπίσκοπος Ησύχιος (Κοντογιάννης). Ωστόσο, η απόφαση αυτή προκάλεσε έντονη κριτική από την πλευρά του πατριάρχη Βαρθολομαίου και της Συνόδου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, οι οποίοι θεώρησαν ότι έχουν ιδιαίτερα δικαιώματα στην πνευματική καθοδήγηση της ελληνικής διασποράς και της διασποράς όλων των άλλων Ορθόδοξων Εκκλησιών. Δεδομένου ότι στην Αυστραλία δρουν πολλές Ορθόδοξες Εκκλησίες, οι αξιώσεις του πατριάρχη Βαρθολομαίου φαίνονταν παράλογες, αλλά τελικά προέκυψε μια ιδιαίτερα σοβαρή κατάσταση.

Στις 30-31 Ιουλίου του 1993 πραγματοποιήθηκε μια διευρυμένη συνεδρίαση της Συνόδου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, της οποίας προήδρευε ο πατριάρχης Βαρθολομαίος. Στις εργασίες της Συνόδου μετείχαν ορισμένοι ελληνόφωνοι εκπρόσωποι και άλλων Τοπικών Εκκλησιών: Ήταν παρόντες ο πατριάρχης Αλεξανδρείας Παρθένιος, ο αρχιεπίσκοπος της Ελλάδος Σεραφείμ, εκπρόσωποι της Κυπριακής Αρχιεπισκοπής, μεγάλος αριθμός ιεραρχών του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως (μεταξύ αυτών ο Αμερικής Ιάκωβος και ο Αυστραλίας Στυλιανός), εκπρόσωποι της Ελληνικής διασποράς. Στη διάρκεια της ομιλίας του προς τους συγκεντρωμένους, ο πατριάρχης Βαρθολομαίος υπογράμμισε ότι η Εκκλησία της Κωνσταντινουπόλεως έχει το αποκλειστικό δικαίωμα στις ενορίες στο εξωτερικό των άλλων Εκκλησιών.

 

Ανέφερε επίσης, ότι το δικαίωμα στις ενορίες της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων έχει άγνωστη προέλευση, και γι’ αυτό όλες οι ενέργειες του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων αξιολογούνται ως ανάμιξη στις υποθέσεις του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως και ως επιβουλή στα εδάφη του. Παρέθεσα ειδικά τα λόγια αυτά του πατριάρχη Βαρθολομαίου, καθώς αυτά δείχνουν όχι μόνο το πώς σκέφτεται ο επικεφαλής του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, αλλά και τη στάση του απέναντι στις άλλες Τοπικές Εκκλησίες. Μια τέτοια πρακτική αρπαγής εδαφών μέσω της μάχης με άλλες Τοπικές Εκκλησίες για τη διασπορά, ο πατριάρχης Βαρθολομαίος τη διεξάγει συνεχώς, και σ’ αυτό, με τη βοήθεια του Θεού, θα αφιερωθεί ξεχωριστό άρθρο.

Ύστερα από την εξέταση «των εγκλημάτων σε βάρος του Ελληνισμού» και της κατάστασης με τα ξένα εδάφη, τα οποία ο πατριάρχης Βαρθολομαίος θεωρεί τμήμα της κανονικής του επικράτειας, την επόμενη μέρα, στις 31 Ιουλίου, υπεγράφη διάταξη, που συνόψιζε τα αποτελέσματα αυτής της συνεδρίασης. Στις πρώτες κιόλας γραμμές περιγράφηκε το βασικό πρόβλημα: Στον πατριάρχη Διόδωρο αποδίδονταν εισβολή στην κανονική επικράτεια του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.

Παρακάτω στο κείμενο της διάταξης διαβάζουμε:

«Βέβαια, ο Οικουμενικός Πατριάρχης και οι άλλες θιγείσες [από αυτές τις ενέργειες] Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν μπόρεσαν να παραμείνουν αδιάφορες, δίνοντας στον συγκεκριμένο Προκαθήμενο τη δυνατότητα να συνεχίζει επ’ άπειρον τις καταστροφικές συνολικά για την Ορθόδοξη Εκκλησία ενέργειες. Επομένως, με τη συνδρομή των Αγιωτάτων Ορθόδοξων Εκκλησιών της Κωνσταντινουπόλεως, Αλεξανδρείας, Κύπρου και Ελλάδος ελήφθη η απόφαση της σύγκλησης Μεγάλης Συνόδου, η οποία και συνήλθε στις 30-31 Ιουλίου του 1993 στο Φανάρι για την εξέταση της διαμορφωθείσας στην Ορθοδοξία ανεπίτρεπτης κατάστασης».

Μεταξύ των διακηρυχθεισών «αντικανονικών ενεργειών» του πατριάρχη Διοδώρου, στην πρώτη θέση βρίσκεται η αναφορά για την «εισβολή στην Αυστραλία».

Ως δεύτερο σημείο επισημαίνεται η ζημιά, που προκλήθηκε στην Αρχιεπισκοπή της Αυστραλίας, η οποία υπάγεται στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, και η απειλή «για την ενότητα και την ειρήνη του εκεί ελληνισμού».

Ως τρίτο σημείο εντοπίστηκε «Η διάδοση της προαναφερόμενης αντικανονικής και ανήκουστης τακτικής και σε άλλα εδάφη της πνευματικής δικαιοδοσίας του Οικουμενικού Πατριαρχείου... Αυτό συμβαίνει μέσω της προσέγγισης με διάφορους αποκομμένους από την κανονική Εκκλησία παλαιοημερολογίτες και κάθε είδους προβληματικά για την Εκκλησία πρόσωπα και ομάδες».

Το τέταρτο σημείο είναι αφιερωμένο «στην ανάλογη καταστρεπτική τακτική του στην Ελλάδα».

Το πέμπτο σημείο αναφέρει: «Σε κατάσταση αναισθησίας και περιφρόνησης κάθε ηθικής τάξης, ο εμπαιγμός και η εξαπάτηση του Οικουμενικού Πατριαρχείου κατά τις επανειλημμένες επίσημες επαφές μαζί του».

Ποιος μιλάει για εξαπάτηση, αν ληφθεί υπόψη η συστηματική πρακτική του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως να καταφεύγει σε ψευδείς δηλώσεις, γεγονός που έχουν επιβεβαιώσει σε διάφορους καιρούς οι ιεράρχες διαφόρων Εκκλησιών! Το τελευταίο παρόμοιο περιστατικό συνέβη στην Ορθόδοξη Εκκλησία των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας, όταν το καλοκαίρι αυτού του έτους οι ιεράρχες του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως αυθαίρετα και αντικανονικά καταχώρισαν ένα μοναστήρι στην επικράτεια αυτής της Εκκλησίας με υπαγωγή του στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Όταν στα ΜΜΕ άρχισε να συζητείται η εισβολή αυτή, ο μητροπολίτης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος συμμετείχε σ’ αυτό, δήλωσε ότι όλα έγιναν με τη συγκατάθεση των ιεραρχών της Ορθόδοξης Εκκλησίας των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας. Ωστόσο, όπως ανέφεραν τα ΜΜΕ, «ο επίσκοπος Γεώργιος διέψευσε τη δήλωση του μητροπολίτη Αυστρίας Αρσενίου (Καρδαμάκη) ότι το ιδρυθέν στην Τσεχία μοναστήρι το δημιούργησαν με τη συγκατάθεση της Ορθόδοξης Εκκλησίας των Τσεχικών Χωρών και της Σλοβακίας».

Ψευδείς ονόμαζε τις αποφάσεις του πατριάρχη Βαρθολομαίου και ο επικεφαλής της Εκκλησίας της Ελλάδος Χριστόδουλος, σχετικά με το οποίο θα γίνει ξεχωριστά λόγος παρακάτω.

Ψευδείς είναι και οι δηλώσεις του πατριάρχη Βαρθολομαίου αναφορικά με την κατάσταση στην Ουκρανία. Έχει λοιπόν επανειλημμένα δηλώσει, ότι η ανάμιξή του στις υποθέσεις της Ουκρανικής Εκκλησίας προκλήθηκε από τη σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία, η οποία ξεκίνησε την άνοιξη του 2014. Σε μια συνέντευξη, ο δημοσιογράφος του σερβικού περιοδικού «Πολίτικα» υπενθύμισε στον πατριάρχη Βαρθολομαίο:

- «Πριν από μερικά χρόνια, παρουσία των ηγετών όλων των ορθόδοξων Εκκλησιών, είχατε υποσχεθεί ότι δεν θα αναμιχθείτε στα προβλήματα των Εκκλησιών στην Ουκρανία, επειδή αυτό ήταν εσωτερικό θέμα της Ρωσικής Εκκλησίας».

Σ’ αυτό, πήρε την ακόλουθη απάντηση από τον πατριάρχη Βαρθολομαίο:

- «Η Ουκρανία απέκτησε αυτοκεφαλία. Τίποτε δεν προστέθηκε ούτε στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, ούτε στον οικουμενικό πατριάρχη. Δεν υπήρχε κίνητρο προσωπικού συμφέροντος ή κρυφές αιτίες. Μόλις τώρα εκπληρώσαμε το εκκλησιαστικό καθήκον μας». (Ακόμη κι εδώ ψεύδεται ο πατριάρχης, καθώς σύμφωνα με τις διατάξεις του τόμου της αυτοκεφαλίας, που δόθηκε στους ουκρανούς σχισματικούς, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως έλαβε όλες τις ενορίες του εξωτερικού του λεγόμενου Πατριαρχείου του Κιέβου, και πρόκειται για δεκάδες ενορίες σε μια ολόκληρη σειρά από χώρες)... «Όσον αφορά ορισμένες από τις παλαιότερες δηλώσεις μας για μη ανάμιξη στην Ουκρανία, εμείς είχαμε πάρει αυτή την απόφαση με βάση τις συνθήκες και τις πληροφορίες εκείνου του καιρού. Ωστόσο, οι πληροφορίες με τον καιρό άλλαξαν. Εκτός από το γεγονός ότι επί 30 χρόνια η Μόσχα δεν κατάφερε να κάνει τίποτε περισσότερο από το να αυξήσει τη διαίρεση μεταξύ του ουκρανικού λαού, έχουμε τις νέες συνθήκες, που διαμορφώθηκαν μετά την κατάληψη της Κριμαίας το 2014. Παράλληλα, έχουμε τις αποφάσεις του ουκρανικού κοινοβουλίου υπέρ της αυτοκεφαλίας και τις παρακλήσεις της ουκρανικής κυβέρνησης για εκκλησιαστική ανεξαρτησία. Και το κυριότερο, υπήρξαν τα αιτήματα των μητροπολιτών Φιλαρέτου και Μακαρίου για επανεξέταση των υποθέσεών τους». (Δηλαδή, ως τα βασικά κίνητρα κίνητρα προβλήθηκαν η εχθρική κατάσταση μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, το αίτημα των αρχών της Ουκρανίας και οι αιτήσεις εκείνων, που βρίσκονταν σε σχίσμα και σε ανάθεμα, το δίκαιο του οποίου, παρεμπιπτόντως, είχε παραδεχθεί επανειλημμένα ο ίδιος ο πατριάρχης Βαρθολομαίος).

Εντούτοις, το κυνικό αυτό ψέμα αποσκοπεί στο ότι ελάχιστοι ενδιαφέρονταν για τις λεπτομέρειες της κατάστασης στην Ουκρανία. Το γεγονός είναι ότι από το 2013 ακόμη, πριν αρχίσει η σύγκρουση στην ανατολική Ουκρανία, με την ευλογία του πατριάρχη Βαρθολομαίου ξεκίνησε η προετοιμασία για τη διεξαγωγή συμποσίου στον Καναδά, το οποίο έγινε στις 8-10 Μαΐου του 2014 υπό τη διεύθυνση του επικεφαλής της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στον Καναδά Γιούρι Καλισιούκ (υπάγεται στη δικαιοδοσία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως). Στο συμπόσιο ήρθε ακόμη ο διάκονος Ιωάννης Χρυσαυγής, θεολογικός σύμβουλος του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Εκεί προσκλήθηκαν εκπρόσωποι της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας συγκεντρώθηκαν και εκπρόσωποι των σχισμάτων στην Ουκρανία. Σκοπός της συζήτησης ήταν η δημιουργία μιας ενιαίας τοπικής αυτοκέφαλης Εκκλησίας, η οποία θα αποκτούσε ανεξάρτητο καθεστώς στο δίπτυχο των αυτοκέφαλων Εκκλησιών. Σ’ αυτό καλούσε ευθέως και ρητά τους μετέχοντες και ο επικεφαλής της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στον Καναδά, κάτι που έχει καταγραφεί σε βίντεο. Ταυτόχρονα, στους συγκεντρωθέντες προτείνονταν να διεξαχθεί μια γενική συγκέντρωση στην Ουκρανία και ύστερα να απευθυνθούν στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως. Δηλαδή, ακριβώς οι εκπρόσωποι του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ωθούσαν τους σχισματικούς στις ενέργειες αυτές.

Μετά από αυτό, ο επικεφαλής της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στον Καναδά Γιούρι Καλισιούκ τον Φεβρουάριο του 2015 αφίχθη στην Ουκρανία, όπου πραγματοποίησε συνάντηση με εκπροσώπους της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου Μόσχας και της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Πατριαρχείου του Κιέβου, κατά την οποία δήλωσε ότι ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως είναι έτοιμος να κάνει συγκεκριμένα βήματα για την παραχώρηση αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία, αλλά για να γίνει αυτό περιμένει τις σχετικές εκκλήσεις από την πλευρά των επικεφαλής των ουκρανικών Εκκλησιών και του προέδρου της Ουκρανίας. Και μόνο ύστερα από αυτό, το 2016 ο πρόεδρος της Ουκρανίας και το κοινοβούλιο πραγματοποίησαν τη σχετική έκκληση προς τον πατριάρχη Βαρθολομαίο. Αυτό το βιντεοσκοπημένο γεγονός καταρρίπτει το ψεύδος ότι ο πατριάρχης Βαρθολομαίος αναμίχθηκε στο ουκρανικό ζήτημα μετά από παράκληση των ουκρανικών αρχών. Τα λόγια του Καλισιούκ δείχνουν ολοφάνερα ότι δεν οι ουκρανικές αρχές που στράφηκαν πρώτες προς το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως, αλλά αντίθετα, οι εκπρόσωποι του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ωθούσαν τις αρχές της Ουκρανίας στο να κάνουν εκείνοι τη σχετική έκκληση

Δηλαδή, η αιτία της ανάμιξης του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στις υποθέσεις της Ουκρανίας δεν ήταν η σύγκρουση στην ανατολική χώρα, δεν ήταν η έκκληση των σχισματικών και της κυβέρνησης. Αυτή η ανάμιξη είχε άλλες αιτίες, και όλα αυτά τα λόγια του πατριάρχη αποτέλεσαν μόνο την προσπάθεια να δικαιολογήσει αυτή την εισβολή σε ξένη περιοχή κανονικής δικαιοδοσίας. Ακριβώς οι εκπρόσωποι του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως υπεδείκνυαν στους σχισματικούς και στους πολιτικού τί πρέπει να κάνουν και τους ωθούσαν προς τις ενέργειες αυτές. Το πιο αξιοσημείωτο από όλα είναι ότι πλήρεις μετέχοντες στο συμπόσιο στον Καναδά και στις επόμενες συγκεντρώσεις στο πλαίσιο του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως ήταν οι ουνίτες, οι οποίοι, χωρίς να είναι ορθόδοξοι πιστοί, ωστόσο όμως, μιλούσαν ισότιμα με τους άλλους, συμμετείχαν στις συζητήσεις, εξετάζοντας το θθέμα της ίδρυσης τοπικής Εκκλησίας στην Ουκρανία. Και αυτό είναι επίσης καταγεγραμμένο σε βίντεο.

Επομένως, όλες οι δηλώσεις σχετικά με το ότι ο πατριάρχης Βαρθολομαίος αναγκάστηκε να αναμιχθεί στο ουκρανικό ζήτημα εξαιτίας της σύγκρουσης στην ανατολική χώρα, της παράκλησης των πολιτικών και των σχισματικών, είναι ένα ακόμη ψέμα, που καλείται να δικαιολογήσει την προσχεδιασμένη εισβολή σε ξένη περιοχή κανονικής δικαιοδοσίας και την αρπαγή ξένων ενοριών, οι οποίες προηγουμένως υπάγονταν στο λεγόμενο Πατριαρχείο του Κιέβου.

Επίσης, διαδίδονται ανόητα επιχειρήματα από πλευράς εκπροσώπων του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως σχετικά με το ότι αν η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία είχε έρθει στη Σύνοδο της Κρήτης το 2016, τότε η κατάσταση δεν θα έφτανε στο να παραχωρήσει ανεξάρτητα το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως την αυτοκεφαλία στους ουκρανούς σχισματικούς. Θέλω αμέσως να επισημάνω ορισμένες θέσεις για το θέμα αυτό.

Πρώτον, αυτό ακούγεται σαν εκδίκηση: Ο πατριάρχης Βαρθολομαίος δήθεν εκδικήθηκε τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία για το ότι δεν συμμετείχε στη Σύνοδο. Σχετικά με αυτό, θα ήθελα να υπενθυμίσω σε όλους τους οπαδούς αυτών των θέσεων, ότι η εκδίκηση δεν αποτελεί χριστιανικό τρόπο συμπεριφοράς. Δεύτερον, αυτό είναι ένα απροκάλυπτο ψέμα και χειραγωγία, διότι το θέμα της Ουκρανίας δεν είχε καν συμπεριληφθεί στην ατζέντα της Συνόδου της Κρήτης, που σημαίνει ότι η επίλυση αυτού του ζητήματος εκεί δεν μπορούσε να εξεταστεί. Τρίτον, όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως άρχισε συγκεκριμένα βήματα εισβολής στην Ουκρανία και νομιμοποίησης των σχισματικών πολύ καιρό πριν από τη Σύνοδο στην Κρήτη.

Επιστρέφοντας στη διάταξη της Συνόδου της 30-31 Ιουλίου του 1993, με το έκτο σημείο καθορίστηκε η δραστηριότητα του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στην Κένυα.

Με αυτό τον τρόπο, όλα τα σημεία του εν λόγω εγγράφου αφορούσαν ευθέως το δικαίωμα άσκησης ιεραποστολικής δραστηριότητας στη μια ή την άλλη χώρα και τις διαμάχες για τα όρια της περιοχής κανονικής δικαιοδοσίας των διαφόρων Εκκλησιών.

Παρακάτω στο κείμενο της διάταξης διαβάζουμε και την απόφαση:

«Επομένως, με σκοπό την προστασία της ευρισκόμενης υπό απειλή ενότητας και ειρήνης της Εκκλησίας και για την αποκατάσταση του κύρους των ασεβώς καταπατημένων ιερών κανόνων, η παρούσα Μεγάλη Σύνοδος θεώρησε ομόφωνα άξιους καθαίρεσης από το αξίωμα, τόσο αυτόν τον ίδιο τον προκαθήμενο και υποκινητή μιας τέτοιας άνομης και αντικανονικής δραστηριότητας πατριάρχη Ιεροσολύμων Διόδωρο, όσο και τους δυο άμεσους συνεργάτες του στην υπόθεση αυτή: Τους αρχιεπισκόπους Λύδδης Τιμόθεο και Καπιτωλιάδος Ησύχιο, που εξακολουθούν αμετανόητα να σκανδαλίζουν και να διαιρούν τον ελληνισμό από έξω και εκ των έσω. Ωστόσο, προς αποφυγή μιας πιο μεγάλης διαίρεσης της Εκκλησίας και από άκρα οικονομία και φιλανθρωπία, η Μεγάλη Σύνοδος συμφώνησε να απαλλάξει τον πατριάρχη Διόδωρο από την καθαίρεση από το αξίωμα, δίνοντάς του διορία ως τη μελλοντική εορτή των Χριστουγέννων να εγκαταλείψει όλες αυτές τις προαναφερόμενες περιοχές, όπου πραγματοποίησε απροκάλυπτη εισβολή, η οποία συνοδεύτηκε με τις σχετικές αναφερόμενες ολέθριες για το κύρος της Εκκλησίας πράξεις, αλλά διέγραψε το όνομά του από τα δίπτυχα της Ορθόδοξης Εκκλησίας και διέκοψε με αυτόν τη μυστηριακή και οποιαδήποτε άλλη κοινωνία για όσο αυτός θα βρίσκεται σ’ αυτή την απαράδεκτη και μη φυσιολογική εκκλησιαστική κατάσταση. Παρ’ όλα αυτά, για την αποκατάσταση του κύρους των ιερών κανόνων και τη διδασκαλία των φοβερά πληγέντων πιστών, στους αρχιεπισκόπους Λύδδης Τιμόθεο και Καπιτωλιάδος Ησύχιο η Σύνοδος επέβαλε τιμωρία με τη μορφή της καθαίρεσης από το αρχιερατικό αξίωμα και τους κατέταξε/συμπεριέλαβε στην κατηγορία των μοναχών.

Επίσης, τιμωρία με τη μορφή της καθαίρεσης από τον βαθμό επιβλήθηκε και στους ασκούντες αντικανονική δραστηριότητα στην Αυστραλία κληρικούς: Συνέσιο Παπαγεωργίου, Στυλιανό Παπαδόπουλο, Χριστόδουλο (Μιχαήλ) Σιμιτζή και Αλέξανδρο Παπαδάκη, που συνέδραμαν τους προαναφερόμενες πρώην αρχιερείς».

"Ως εκ τούτου, η παρούσα Μείζων και Υπερτελής Ιερά Σύνοδος, προς περιφρούρησιν της απειλουμένης ενότητος και ειρήνης της Εκκλησίας και προς αποκατάστασιν του κύρους των ανιέρως καταπατηθέντων ιερών κανόνων, έκρινεν ομοφώνως αξίους καθαιρέσεως τόσον αυτόν τούτον τον Προκαθήμενον και πρωτεργάτην της τοιαύτης ασυδότου και αντικανονικής εκκλησιαστικής δραστηριότητος Πατριάρχην Ιεροσολύμων Διόδωρον, όσον και τους δύο εν προκειμένω αμέσους συνεργούς αυτού Αρχιεπισκόπους Λύδδης Τιμόθεον και Καπιτωλιάδος Ησύχιον, τους αμετανοήτως συνεχίζοντας να σκανδαλίζουν και διαιρούν τον Ελληνισμόν εξωτερικού και εσωτερικού.
Προς αποφυγήν όμως μείζονος ρήγματος εν τη Εκκλησία και άκρα οικονομία και φιλανθρωπία χρωμένη η Μείζων και Υπερτελής Ιερά Σύνοδος έστερξε να εξαιρέση της καθαιρέσεως τον Πατριάρχην Διόδωρον, παρέσχεν αυτώ προθεσμίαν μέχρι της εορτής των προσεχών Χριστουγέννων δια να αναχωρήση εξ όλων των μνημονευθέντων τούτων χώρων, ένθα επραγματοποίησεν απρόκλητον εισπήδησιν, μετά των συναφών μνημονευθεισών διαβρωτικών του κύρους της Εκκλησίας πράξεων, διέγραψε όμως το όνομα αυτού από των Ιερών Διπτύχων της Ορθοδόξου Εκκλησίας και διέκοψε την μετ’ αυτού μυστηριακήν και πάσαν άλλην κοινωνίαν, εφ’ όσον χρόνον θα διατελή ούτος εν τη απαραδέκτω ταύτη εκκλησιαστική ανωμαλία. Εις τους Λύδδης Τιμόθεον και Καπιτωλιάδος Ησύχιον επέβαλε, παρά ταύτα, την ποινήν της από της αρχιερωσύνης καθαιρέσεως και επανέφερεν αυτούς εις την τάξιν των μοναχών, προς αποκατάστασιν του κύρους των Ιερών Κανόνων και οικοδομήν των δεινώς ταλαιπωρηθέντων πιστών. Επίσης η ποινή της καθαιρέσεως επεβλήθη και εις τους δρώντας αντικανονικώς εν Αυστραλία κληρικούς Συνέσιον Παπαγεωργίου, Στυλιανόν Παπαδόπουλον, Χριστόδουλον (Μιχαήλ) Σιμιτζήν και Αλέξανδρον Παπαδάκην, τους συνεργαζομένους μετά των ειρημένων τέως Αρχιερέων". 

Αφού η ελληνική κυβέρνηση ανακοίνωσε τη διακοπή της χρηματοδότησης της Εκκλησίας των Ιεροσολύμων, ο πατριάρχης Διόδωρος παραιτήθηκε από την οργάνωση εξαρχίας στην Αυστραλία ή σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Η μνημόνευσή του στα δίπτυχα της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως ξανάρχισε το ίδιο έτος, ενώ τους αρχιερείς που είχαν στερηθεί τον βαθμό τους, τους αποκατέστησαν στο επισκοπικό αξίωμα.

Με αυτό τον τρόπο, βλέπουμε ότι η αιτία της διακοπής της ευχαριστιακής κοινωνίας από την πλευρά του πατριάρχη Βαρθολομαίου ήταν ακριβώς μια διαφωνία για τα δικαιώματα δικαιοδοσίας της Εκκλησίας σε συγκεκριμένες περιοχές. Ακτιβώς η διακοπή της δραστηριότητας σε συγκεκριμένα εδάφη τέθηκε ως όρος για την επιστροφή στην ευχαριστιακή κοινωνία, και, από τότε που ο πατριάρχης Βαρθολομαίος εκτόπισε το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων από την Αυστραλία και από άλλες περιοχές, όλες οι αξιώσεις προς αυτή την Εκκλησία άρθηκαν πάραυτα.

Και μια κατάσταση όπως αυτή, δεν ήταν η μοναδική. Θα σας φέρω ακόμη ένα παράδειγμα, πρόκειται για τα γεγονότα του 2004, όταν ο πατριάρχης διέκοψε την ευχαριστιακή κοινωνία με την Ελλαδική Ορθόδοξη Εκκλησία.

                         Η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας
                           με την Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία

Το 2004 ο πατριάρχης Βαρθολομαίος επέδειξε για άλλη μια φορά την την πρακτική της διακοπής της ευχαριστιακής κοινωνίας αποκλειστικά εξαιτίας διαφωνίας για περιοχές. Όπως είναι γνωστό, το 1928 το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλες δώρισε στην Εκκλησία της Ελλάδος την επιτροπική διοίκηση των «Νέων Χωρών» με συγκεκριμένους όρους, που αφορούσαν τον διορισμό νέων ιεραρχών σ’ αυτές τις μητροπόλεις. Κατόπιν τούτου ακολούθησε αλληλογραφία ανάμεσα στον αρχιεπίσκοπο της Εκκλησίας της Ελλάδος Χρυσόστομο (Παπαδόπουλο) και τον πατριάρχη του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως Βασίλειο. Να τί έγραφε για τα γεγονότα αυτά στο μήνυμά του προς όλους τους προκαθήμενους των Τοπικών Ορθόδοξων Εκκλησιών ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος:

«Στη δεύτερη επιστολή του ο αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος, τόνιζε σχετικά με τον κατάλογο των υποψηφίων για την αρχιεροσύνη στις μητροπόλεις των Νέων Χωρών: “Γι’ αυτό θεωρούμε σκόπιμο και κανονικό να κάνει το Πατριαρχείο συστάσεις για τους υποψηφίους μέσω του αρχιεπισκόπου, και η οριστική απόφαση να παραμένει στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος”. Απαντώντας σ’ αυτό, ο πατριάρχης Βασίλειος στην συνοδική επιστολή του της 3 Αυγούστου 1929 αποδέχθηκε οριστικά το εξής: “Με ευνοϊκή διάθεση, για χάρη της αρμονικής συγκατάθεσης σε όλα, αλλάζοντας την απόφασή μας γι’ αυτά, αποφασίσαμε να δεχθούμε πλήρως γι’ αυτά την απόφαση και τη διατύπωση, που εκτίθεται στην επιστολή της αγαπητής Σας Μακαριότητας”. Από τότε το θέμα θεωρούνταν λήξαν».

Είναι γνωστό ότι στο πλαίσιο της αποσαφήνισης των δικαιωμάτων για την τοποθέτηση των μητροπολιτών στις Νέες Χώρες, ο πατριάρχης Βαρθολομαίος στις 30 Απριλίου του 2004 στη διευρυμένη συνεδρίαση της Συνόδου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως διέκοψε την ευχαριστιακή κοινωνία με τον αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο.

Οι διατάξεις αυτής της Συνόδου δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στο διαδίκτυο.

Στο πρώτο σημείο της απόφασης της Συνόδου υποδεικνύεται η μη αποδοχή των διορισμών στις μητροπόλεις των λεγόμενων Νέων Χωρών, ενώ στο δεύτεερο σημείο αναφέρεται: «Με ανείπωτο πόνο και θλίψη αποφασίζουμε να διακόψουμε την ευχαριστιακή κοινωνία με την Αυτού Μακαριότητα Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Χριστόδουλο, ο οποίος διεγράφη από τα δίπτυχα της Αγίας μας Μεγάλης Εκκλησίας του Χριστού». 

Τα υπόλοιπα σημεία είναι αφιερωμένα σε μήνυμα προς την ελληνική κυβέρνηση, στην έκφραση οργής, στο κάλεσμα προς τους ιεράρχες να μη συμφωνήσουν να διοικήσουν αυτές τις μητροπόλεις χωρίς υπόδειξη του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, κι επίσης όλο αυτό συμπληρώνεται με την απειλή της ανάκλησης του τόμου του 1928, σύμφωνα με τον οποίο αυτές οι μητροπόλεις είχαν παραδοθεί στην Ελλάδα.

Σχολιάζοντας τις δηλώσεις αυτές του πατριάρχη Βαρθολομαίου και της Συνόδου του, ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος γράφει στις επιστολές του στους προκαθήμενους των Τοπικών Εκκλησιών ότι «δεν υπάρχει τίποτε πιο ψευδές και ανακριβές».

 

Στη Σύνοδο της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος υπογράμμισε πως ούτε μια από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες δεν διέκοψε την ευχαριστιακή κοινωνία με την Ελλαδική Εκκλησία, όπως απαιτούσε το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως.

Στα ΜΜΕ τον Οκτώβριο του 2003, όταν ακόμη η διαμάχη μόλις που άρχιζε να εξελίσσεται, εμφανίστηκε η είδηση ότι η πλειοψηφία των ιεραρχών της Ελληνικής Εκκλησίας δεν στηρίζει την απόφαση του πατριάρχη Βαρθολομαίου. Παράλληλα, υποδεικνύονταν ότι «Πολλοί ιεράρχες της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος θεωρούν προσβλητική απέναντι στον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος την τελευταία δήλωση του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίου». Αυτό μαρτυρούν τα στοιχεία της έκτακτης Αρχιερατικής Συνόδου της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ελλάδος, που αφιερώθηκε στο ζήτημα των «Νέων Χωρών». Στην ψηφοφορία της Συνόδου έλαβαν μέρος 63 αρχιερείς, εκ των οποίων οι 50 τάσσονταν υπέρ του ότι ο πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως είχε δικαίωμα μόνο να προτείνει οεράρχες για τις Νέες Χώρες, αλλά η έγκριση θα δίνεται στην Αθήνα.

Στη συνέχεια, ενεργώντας ξανά μέσω των πολιτικών, ο πατριάρχης Βαρθολομαίος πέτυχε αυτό που επιθυμούσε, και η Ελληνική Εκκλησία προέβη σε παραχωρήσεις, ύστερα από το οποίο η ευχαριστιακή κοινωνία αποκαταστάθηκε.

Είναι ήδη η δεύτερη φορά τα τελευταία 30 χρόνια που ο πατριάρχης Βαρθολομαίος εξαιτίας διαφωνίας για τα δικαιώματα δικαιοδοσίας σε συγκεκριμένες περιοχές διέκοψε την ευχαριστιακή κοινωνία με άλλη Ορθόδοξη Εκκλησία.

Ανάλογη κατάσταση άρχισε να εξελίσσεται και σε άλλες Εκκλησίες.

Έτσι, για παράδειγμα, τα έτη 2013-14 άρχισε να λαμβάνει διαστάσεις η διαμάχη μεταξύ των Πατριαρχείων Ιεροσολύμων και Αντιοχείας. Αιτία της διαμάχης αποτέλεσε το έδαφος του Κατάρ. Τον Μάρτιο του 2013 το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων χειροτόνησε μητροπολίτη τον αρχιμανδρίτη Μακάριο με τον τίτλο «του Κατάρ», γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση από την πλευρά του Πατριαρχείου Αντιοχείας, το οποίο θεωρούσε ότι έχει δικαιοδοτικά δικαιώματα σ’ αυτή την περιοχή. Τον Οκτώβριο του 2013 η Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας απείλησε να διακόψει την ευχαριστιακή κοινωνία. Λόγω του ότι δεν στάθηκε δυνατόν να επιτευχθεί κάποια συμφωνία για το θέμα αυτό, τον Απρίλιο του 2014 το Πατριαρχείο Αντιοχείας διέκοψε την ευχαριστιακή κοινωνία με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων. Πρέπει να σημειωθεί ότι η διακοπή αυτών των σχέσεων ισχύει δυστυχώς έωψ τώρα.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα προαναφερόμενα, μπορούν να διαπιστωθούν τα εξής:

1) Την πρακτική της διακοπής της ευχαριστιακής κοινωνίας με άλλες Τοπικές Εκκλησίες «εξαιτίας της εισβολής σε περιοχή κανονικής δικαιοδοσίας» την εισήγαγε στην εποχή μας ακριβώς ο πατριάρχης Βααρθολομαίος.
2) Τις ενέργειές του και στις δυο περιπτώσεις τις θεώρησε νόμιμες.

3) Κανείς από τους επικεφαλής των Τοπικών Εκκλησιών δεν καταδίκασε την πρακτική αυτή του πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (κατά πόσο η σιωπή σ’ αυτό το θέμα ήταν σωστή, είναι ένα άλλο θέμα).
4) Η συγκεκριμένη πρακτική εφαρμόστηκε μετά από αυτό και από άλλες Εκκλησίες, στο πλαίσιο των δικαιοδοτικών διαφωνιών.

Ωστόσο, η κατάσταση που διαμορφώθηκε στην Ουκρανία, είναι πολύ πιο σοβαρή από ό,τι συνέβη το 1993 και 2004, καθώς, εκτός από την εισβολή σε ξένη περιοχή κανονικής δικαιοδοσίας, ο πατριάρχης Βαρθολομαίος πραγματοποίησε μια ολόκληρη σειρά αντικανονικών ενεργειών:

- Ήρε αυθαίρετα το ανάθεμα, που είχε επιβληθεί στον Φιλάρετο Ντενισένκο στη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, με την ορθότητα της επιβολής του οποίου είχαν συμφωνήσει όλες οι Ορθόδοξες Εκκλησίες, συμπεριλαμβανομένου και του ίδιου του πατριάρχη Βαρθολομαίου.
- Πραγματοποίησε από μόνος του τη νομιμοποίηση των σχισματικών, που δεν έχουν ιερατικό αξίωμα, κάτι που προκάλεσε την οργή και τη δυσαρέσκεια σε μια σειρά από Εκκλησίες.

- Για χάρη της νομιμοποίησης των σχισματικών προχώρησε στην καταστολή/κατάπνιξη μιας ήδη υφιστάμενης στο έδαφος της Ουκρανίας κανονικής Εκκλησίας, της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

- Ενάντια στους κανόνες, που απαγορεύουν την τοποθέτηση/χειροτονία επισκόπου σε πόλη, όπου ήδη λειτουργεί άλλος κανονικός επίσκοπος, νομιμοποίησε τους σχισματικούς εκεί, όπου λειτουργούσαν ήδη κανονικοί επίσκοποι της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Την ίδια ώρα, ο πατριάρχης Βαρθολομαίος παρακινεί δημόσια τους σχισματικούς και τις Τοπικές Εκκλησίες να καταδικάσουν τις ενέργειες της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία, στην ουσία, είναι το θύμα, και όχι πηγή επιθετικότητας.

Τελικά η νομιμοποίηση των σχισματικών στην Ουκρανία όχι μόνο δεν θεράπευσε το σχίσμα στην Ουκρανία, παρά μόνο το επιδείνωσε, έκανε τις σχέσεις μεταξύ των Εκκλησιών πιο εχθρικές, ενώ η νέα Εκκλησία υπό τη διοίκηση του Επιφάνιου Ντουμένκο διασπάστηκε η ίδια μόλις τον πρώτο χρόνο της ύπαρξής της. Ο αποσπασθείς από αυτή τη δομή Φιλάρετος Ντενισένκο, από τον οποίο πατριάρχης Βαρθολομαίος αφαίρεσε το ανάθεμα, ανακοίνωσε την αποκατάσταση του αποκαλούμενου Πατριαρχείου του Κιέβου, χειροτόνησε ήδη 6 επισκόπους και έχει σημαντική υποστήριξη στην κοινωνία. Στις 28 Οκτωβρίου στην Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία του Πατριαρχείου του Κιέβου διεξήχθη ήδη Αρχιερατική Σύνοδος, η οποία αποφάσισε να χειροτονηθούν ακόμη τρεις επίσκοποι. Σύμφωνα με τελευταίες κοινωνιολογικές μελέτες, στην Εκκλησία υπό τη διοίκηση του Επιφάνιου Ντουμένκο κατατάσσουν τον εαυτό τους το 13,2% των ερωτηθέντων, ενώ στη λεγόμενη του Πατριαρχείου του Κιέβου το 7,7% των ερωτηθέντων. Δηλαδή, η ανάπτυξη του σχίσματος υπό τη διοίκηση του Ντενισένκο έχει σημαντικές προοπτικές.

Επίσης, η νομιμοποίηση των σχισματικών οδήγησε σε μαζικές καταλήψεις ναών της κανονικής Εκκλησίας στην Ουκρανία, της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ενώ πολλοί πιστοί δέχθηκαν επιθέσεις. Όλα αυτά συμπληρώνουν τον κατάλογο των εγκλημάτων, τα οποία διέπραξε ο πατριάρχης Βαρθολομαίος στην Ουκρανία. Λόγω αυτού, ο πατριάρχης Κύριλλος είχε σημαντικά περισσότερους λόγους για διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας με εκείνους, που οδήγησαν την κατάσταση ως την πανορθόδοξη κρίση.

Αναμφίβολα, το να ομαλοποιηθεί η κατάσταση στην Ορθοδοξία μέσα από την εισαγωγή κάποιων συγκεκριμένων κανονισμών αναφορικά με τη διασπορά, την καθιέρωση ενός τρόπου ενεργειών σε περίπτωση εισβολής μιας Εκκλησίας σε περιοχή κανονικής δικαιοδοσίας άλλης Εκκλησίας, καθώς και της διαδικασίας παραχώρησης αυτοκεφαλίας, είναι υπόθεση της Σύναξης ή της Οικουμενικής Συνόδου, η οποία θα εξέταζε λεπτομερώς αυτά και άλλα σημαντικά ζητήματα.

Ύστερα από όλα όσα ελέχθησαν, θα ήθελα να τονίσω τα παρακάτω: Ήταν η Εκκλησία των Ιεροσολύμων και ο πατριάρχης Διόδωρος αιρετικοί; Ήταν ο αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και η Εκκλησία της Ελλάδος αιρετικοί; Η απάντηση είναι προφανής: Όχι. Υπήρχαν αιτιάσεις απέναντί τους για εισβολή σε περιοχές κανονικής δικαιοδοσίας, που αποτέλεσαν αιτία για διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας; Ναι.

Αντί επιλόγου, θέλω να απευθυνθώ στον μητροπολίτη Κάλλιστο και σε όλους τους θεολόγους, ιεράρχες και κληρικούς, που επικρίνουν την απόφαση του πατριάρχη Κυρίλλου να διακόψει την ευχαριστιακή κοινωνία με τις Ορθόδοξες Εκκλησίες, οι οποίες έχουν αναγνωρίσει τους ουκρανούς σχισματικούς, αναφέροντας ότι η ευχαριστιακή κοινωνία μπορεί να διακόπτεται μόνο με τους αιρετικούς. Απαντήστε, ήταν σε μια τέτοια περίπτωση η εισαχθείσα από τον πατριάρχη Βαρθολομαίο πρακτική της διακοπής της ευχαριστιακής κοινωνίας σωστή; Αν ναι, τότε γιατί τώρα επικρίνετε τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία; Αν όχι, τότε γιατί λοιπόν σιωπούσατε το 1993 και το 2004; Παραθέστε τις δημόσιες δηλώσεις σας, που κατακρίνουν τις ενέργειες του πατριάρχη Βαρθολομαίου σχετικά με τις Εκκλησίες των Ιεροσολύμων και της Ελλάδος. Παραθέστε τα δημόσια γραπτά σας, που καταδικάζουν το Πατριαρχείο Αντιοχείας για τη διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας. Πού είναι λοιπόν αυτά;

Προκύπτει ότι τη δυσαρέσκειά σας προκαλεί όχι τόσο η ίδια η διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας, όσο η πλευρά ακριβώς, η οποία προχώρησε σ’ αυτή τη διακοπή. Όλοι οι ισχυρισμοί σας, που επιτρέπουν τη διακοπή της ευχαριστιακής κοινωνίας μόνο με τους αιρετικούς, αντιβαίνουν τόσο με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, όσο και με εκείνη την πρακτική, την οποία εισήγαγε ο πατριάρχης Βαρθολομαίος, τον σεβασμό για τον οποίο εσείς έντονα διακηρύσσετε. Και τώρα όλοι σας σιωπάτε «από σεβασμό προς τον πατριάρχη Βαρθολομαίο», αν και βλέπετε τη φανερή αδικία, ωστόσο, όσον αφορά τον πατριάρχη Κύριλλο κάνετε ουρά μόνο και μόνο για να του εκφράσετε την κριτική και τη δυσαρέσκειά σας.

_________

Κατά παράδοση, παρακαλώ όλους τους αναγνώστες να απέχουν από σχόλια που περιέχουν υποκίνηση εχθρότητας σε εθνική ή θρησκευτική βάση.